Het streekarchief Midden-Holland te Gouda beschikt over een collectie “Varia”, waarin zich in de loop der jaren allerlei documenten hebben opgehoopt, die niet in een reeds aanwezig archiefbestand thuishoren. Sommige archiefdiensten gebruiken hiervoor de aanduiding “(losse) aanwinsten”.
Een overzicht van de inhoud van deze collectie – met een deftige term “plaatsingslijst” genoemd – is hier beschikbaar. Het is een groot internetbestand, waarin u op namen / woorden kunt zoeken via de bekende toetscombinatie Ctrl + f.
Het bestand bevat veel interessant materiaal voor onderzoekers en genealogen
Het bevolkingsregister van Gouda uit de periode 1850 – 1860 is in het verleden op persoonsniveau vrijwel volledig ontsloten.
Daarbij zijn voor de eerste drie delen (wijken A t/m C) de gegevens van elk huishouden bij elkaar zichtbaar gemaakt. Via deze website stellen wij deze gegevens beschikbaar, aangevuld met de persoonsgegevens uit de andere delen. Momenteel zijn we daarbij gevorderd t/m deel 19 (wijk Q) en het eerste gedeelte van deel 20 (wijk R). Het betreft in totaal ca. 50.000 personen.
Aan de uittreksels is een verzamelindex op de achternamen van de daarin genoemde personen toegevoegd.
LET OP: onervaren gebruikers dienen zich bewust te zijn van het volgende. Veel gegevens in deze registers zijn niet volledig of zelfs onjuist. De betrouwbaarheid is duidelijk minder groot dan de gegevens uit de akten van de burgerlijke stand (geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten). Toch zijn de bevolkingsregisters in deze periode een interessante bron. Dat geldt met name voor genealogisch onderzoek, omdat ze vaak inzicht geven in de samenstelling van een huishouden, verhuizingen binnen (en buiten) de gemeente, enz.
Voor de periode 1860-1880 zijn alle Goudse bevolkingsregisters ontsloten.
Ook diverse andere Goudse bronnen inzake rechtszaken (strafrecht en civiel recht) zijn nader toegankelijk gemaakt.
Geruime tijd geleden heeft drs. C. Doedeijns de in het Goudse archief bewaarde criminele vonnisboeken uit de periode vóór 1811 toegankelijk gemaakt. Een buitengewoon belangrijke (en interessante!) bron voor (rechts)historici en anderen. Wij wensen de gebruiker veel succes bij het doorwerken van deze bronnen. Naar de toegang
In de jaren 1980 heeft een groep mensen na afloop van de cursus paleografie zich ingespannen om een grote hoeveelheid juridisch materiaal dat in het Goudse archief wordt bewaard, via uittreksels toegankelijk te maken. Het gaat om de zogenoemde kamerboeken van politiemeesters uit de periode 1620-1780 (met diverse hiaten). Daarin werden de beschikkingen (besluiten, vonnissen) genoteerd van drie leden van de vroedschap die zich met kleine geschillen bezighielden (ruzies, betaalachterstanden, e.d.) Dit zijn interessante bronnen voor (rechts)historici, maar ook voor mensen die geïnteresseerd zijn in de “stedelijke samenleving in het klein”. Er zijn op deze uittreksels helaas geen indices op persoonsnamen beschikbaar. Naar de toegang
Ook het examinatieboek van de baljuw (verhoren) over de jaren 1700-1732 is toegankelijk gemaakt. Het is “smullen” van de daarin opgetekende bekentenissen en getuigenissen, maar schrikken van de barbaarse vonnissen die werden uitgesproken. Ook hier geen indices beschikbaar, maar u kunt uiteraard zoeken in de pdf via de toetscombinatie Ctrl + f.
Naar de toegang
Meer rechtsbronnen, maar dan uit de periode 1811-1838, vinden we in de uittreksels uit akten en vonnissen van het vredegerecht Gouda. Naar de toegang
Glas 1 in de Sint-Janskerk te Gouda (detail): Vrijheid van Geweten, ca. 1568-1595 (Pieter Tanjé, naar Julius Caesar Boëthius, naar Joachim Wtewael, naar Adriaan Gerritsz de Vrije, 1738 – 1754) (bron: Rijksmuseum Amsterdam)
In de jaren 1981 – 2002 heeft Suzie van der Mark-Hoevers als vrijwilligster bij het Goudse gemeentearchief, later het streekarchief Midden-Holland, zich bezig gehouden met de ontsluiting van een deel van de oudste stadsrekeningen van Gouda. Het betreft de rekeningen van inkomsten en uitgaven over de periode 1477 – 1535. Vervolgens heeft Lucia Radix een begin gemaakt met de rekeningen uit de 17e eeuw. In deze uittreksels zijn o.a. alle (duizenden) persoonsnamen opgenomen.
Het boekjaar van deze rekeningen loopt mogelijk parallel met het kalenderjaar. Zie ook de inventaris van het oud-archief van Gouda voor meer informatie over deze rekeningen.
De rekeningen zijn ingedeeld in rubrieken. Doorgaans wordt begonnen met enkele inkomstenrubrieken, terwijl alle overige rubrieken uitgaven betreffen. In enkele gevallen staan toch inkomstenrubrieken tussen de uitgaven.
In de rekeningen over 1602 – 1604 zijn helaas niet alle rubrieken correct in de database terechtgekomen, zodat deze voor 1602 en 1603 zijn weggelaten en voor 1604 met omzichtigheid moeten worden gebruikt.
Per rubriek zijn de posten weergegeven in drie kolommen: bladzijde, betaald door/aan en omschrijving van de post.
Voor de periode 1477 – 1535 zijn in de rubrieken “INKOMSTEN / (lijf)renten” en “UITGAVEN / (lijf)renten” zijn niet de namen van de personen overgenomen, aan wie de lijfrenten werden verkocht resp. aan wie krachtens lijfrente-overeenkomst een jaarlijkse rente moest worden betaald. Voor die namen dienen de originele rekeningen te worden geraadpleegd. (In de analyses is de aanduiding “reeksen namen” of “lijsten met namen” opgenomen.) Voor de periode vanaf 1601 zijn wel alle persoonsnamen vermeld.
De spelling van eigennamen (namen van personen en geografische aanduidingen) is zoveel mogelijk genormaliseerd. Geografische namen zijn – voor zover te herleiden – zoveel mogelijk in de huidige spelling opgenomen.
Destijds heeft wijlen Henk Hooijmeijer het bevolkingsregister van Gouda uit de periode 1860 – 1880 volledig ontsloten. Dat wil zeggen een uittreksel vervaardigd van alle 30 delen. Daarbij zijn de gegevens van elk huishouden bij elkaar zichtbaar gemaakt.
Aan deze uittreksels is een index op de achternamen van de daarin genoemde personen toegevoegd.
Onervaren gebruikers dienen zich bewust te zijn van het volgende. Veel gegevens in deze registers zijn niet volledig of zelfs onjuist. De betrouwbaarheid is duidelijk minder groot dan de gegevens uit de akten van de burgerlijke stand (geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten). Toch zijn de bevolkingsregisters in deze periode een interessante bron. Dat geldt met name voor genealogisch onderzoek, omdat ze vaak inzicht geven in de samenstelling van een huishouden, verhuizingen binnen (en buiten) de gemeente, enz.
In de periode 1996 – 2007 heeft Henny van Dolder – de Wit de ontsluiting van de grafboeken van de St.-Janskerk ter hand genomen. Zij was archivaris van de hervormde gemeente Gouda.
Haar verkorte transcripties worden hier gepubliceerd, evenals de indices op de persoonsnamen. De door haar bewerkte periode 1539 – 1832 is nu gereed.
Van de originele grafboeken zijn helaas nog geen scans op internet beschikbaar. Deze archiefstukken zijn inmiddels in bewaring gegeven bij het Streekarchief Midden-Holland te Gouda.
Voor de periode 1634 – 1653 zijn z.g. sterftelijsten bewaard, opgesteld door de kosters van de St.-Janskerk. Helaas bevatten deze lijsten zeer veel hiaten, met name in de beginperiode. Van deze bron bevinden zich scans op de site www.familysearch.org.
Aan deze lijsten is de index toegevoegd die C.H.J. Helders maakte van de sterfteregistratie in het memoriaal van het Catharinagasthuis over de jaren 1655-1664.
Omdat “Wie is wie of wat” nog niet toe is aan de ontsluiting van de geboorteakten van Gouda, maken we vast een begin: de samenvattingen van de akten van november 1811 (begin registratie burgerlijke stand) tot januari 1820. Voorts de periode 1836 – 1840.
Inmiddels tevens een index op de achternamen van de personen die in deze akten worden genoemd.
