776 -- Berkenwoude -- Oud-archief

Zoeken
U kunt via de zoekfunctie van de browser een zoekwoord opgeven.

Contact en copyright
Deze inventaris is Copyright © 2018 Streekarchief Midden-Holland (Klein Amerika 20, 2806 CA GOUDA -- tel. 0182 - 521821)
E-mail: info@samh.nl

Laatste revisie-datum: 2009
Aan deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend.

Inventaris

samengesteld door C.R. Schoute (1988); ged. herzien door B.J. van der Saag (2007)

1 STUKKEN VAN ALGEMENE AARD

1.1 Resoluties en notulen

1-7. Registers van resoluties en notulen van het dorpsbestuur, 1702 - 1813. -- 7 delen
Tot 1795: schout en gezworenen; 1795 - 1796: provisionele municipaliteit; 1797 - 1804: municipaliteit; 1804 - 1811: schout en leden van het gemeentebestuur; 1812 - 1813: municipale raad; 1813: gemeentebestuur.

8. Besluiten van de vergadering van president en waarslieden van het westeinde van de Achterbroek en de waarsman van Tienviertel, 19 mei 1795. -- 1 stuk

9. Notulen van vergaderingen van de municipaliteit, later het gemeentebestuur en de municipale raad, 10 oktober 1798, januari - mei 1802, 16 september 1809 en 19 februari 1812. -- 4 stukken

1.2 Ingekomen en uitgaande stukken, publicaties

10-22. Ingekomen stukken, 1749 - 1813.

23-38. Aanschrijvingen van de provisionele representanten, van het provinciaal en departementaal bestuur en van de landdrost, 1795 - 1810; gedrukt. -- 8 omslagen, 8 pakken

39. Kopieën van uitgaande brieven, 1795, 1799, 1801 - 1812. -- 1 pak
Voor uitgaande brieven in de periode oktober - december 1800, zie inv.nr.5. Zie ook inv.nrs. 40 - 43.

40-43. Registers van afschriften van uitgaande stukken en publicaties, 1801 - 1813. -- 4 banden

44. Publicaties, 1802 - 1811. -- 1 omslag

46-49. Registers van ingekomen stukken, 1812 - 1813. -- 4 delen

45. Register van publicaties, 1812 - 25 september 1813. -- 1 deel

1.3 Cartularium

50. Reglementen, accoorden etc. rakende de polders van Berkenwoude en de Achterbroek
Register houdende: a. weerboek van Berkenwoude, 1755; b. cartularium van akten betreffende Berkenwoude en de Achterbroek, 1370 - 1753. Aangelegd ca. 1755 en bijgehouden tot 1771. -- 1 deel
Bevat: Zie bijlage bij de inventaris.
Nadere toegang: NT 2330 (B. de Keijzer 1989)

2 STUKKEN BETREFFENDE DE INTERNE ORGANISATIE
Voor het contract tussen gezworenen, heemraden en buren van Berkenwoude en die van de Achterbroek over kerk, kerkrenten, de school, de 100e en 50e penning en andere belastingen, 1581, zie inv.nr. 50, p. 36.

2.1 Bestuur en bestuurders

51. Verklaring van twee getuigen hoe de ambachtsheer tot nu toe uit veertien kandidaten zeven leden van het gerecht heeft gekozen, 1658. -- 1 stuk

52. Stukken betreffende aanstelling, inkomsten en bevoegdheid van de schout, secretaris, koster en schoolmeester (al deze ambten vaak in één hand), 1658 - 1671. -- 1 omslag
Zie ook inv.nr. 50, p. 66.

53. Verklaring van een echtpaar dat ds. Van der Grijp (1675 - 1700) beschuldigingen heeft geuit over de schout en zijn moeder inzake het zout- en zeepgeld, z.d.; concept. -- 1 stuk

54. Stukken betreffende de nominatie (door gezworenen en heemraden) en de verkiezing (door de ambachtsheer) van nieuwe gezworenen en heemraden, 1712, 1718 - 1720, 1724 - 1729, 1731, 1751 - 1755, 1759, 1765, 1767, 1769 - 1779, 1785 - 1795. -- 1 pak
Voor nominaties 1753 - 1795, zie inv.nrs. 168, 169.

55. Teksten van ambtseden: gezworenen en heemraden van Berkenwoude en de Achterbroek, kerkmeesters, Heilige Geest armmeesters, waarsluiden, (2e helft 18e eeuw) en eed van schout, schepenen en secretaris aan de keizer, 1810. -- 4 stukken

56. Memorie van verkiezing en aanstelling van de municipaliteit, 22 april 1795. -- 1 stuk

57. Plaatselijke reglementen: a. instructie voor kerk- en armmeesters, vastgesteld door de municipaliteit, 16 februari 1798; b. reglement voor het gemeentebestuur (tevens polderbestuur), 28 augustus 1804; c. reglement voor de civiele rechtbank, vastgesteld door het departementaal bestuur van Holland, 8 maart 1805; met stemregister van diegenen die het ontwerp-reglement voor het gemeentebestuur afkeuren. -- 3 katernen

59-61. Stukken betreffende de schout Pieter Snel, 1801 - 1810. -- 3 omslagen

62. Akte van benoeming van Arie Johannesse tot lid van het gemeentebestuur, 1804. -- 1 stuk

63. Beschrijving van de bestuursorganisatie van de polders onder Berkenwoude, 1808. -- 1 stuk

64. Opsomming door de (onder)prefect van de regelmatige verslaglegging die hij van de maire verwacht, (1810). Met de getallen 1-500 in het Frans. -- 2 stukken
Beide stukken hebben klaarblijkelijk in het kantoor van de maire gehangen.

65. Proces-verbaal van het ontbinden van de civiele rechtbank voor de gemeente Berkenwoude en de Achterbroek, 1811. -- 1 stuk

66. Aanstellingsbrief van de maire, zijn adjunct en de leden van de municipale raad, 29 november 1811. Met bijlagen. -- 3 stukken

67. Proces-verbaal van het ontbinden van de municipaliteiten in de gemeenten Berkenwoude en Zuidbroek en het installeren van het "municipal collegie" van Berkenwoude (inclusief Zuidbroek), 5 december 1811. -- 1 stuk

68. Instructie voor het bijhouden van repertoires van akten, (1812). -- 1 stuk

2.2 Plaatselijke, regionale en landelijke verkiezingen.

69. Stukken betreffende de grondvergadering en een regionale vergadering, 1796 - 1798. -- 1 omslag

70. Naamregister van stemgerechtigden die verklaren trouw te zullen zijn aan de Staatsregeling en afkerig van het stadhoudersschap, 1798; met het ontwerp van de Staatsregeling; gedrukt. -- 2 stukken

71. Turfstaten van de verkiezing van een lid en een plaatsvervanger in het vertegenwoordigend lichaam van de Bataafse republiek, (ca. 1801). -- 2 stukken

72. Lijst van stukken betreffende de weigering om Wiggert Maartense van Dorp in te schrijven in het stemregister, 1801. -- 1 stuk

2.3 Relaties met de ambachtsheer
Voor verkiezing van gezworenen en heemraden zie inv.nrs. 54, 168 en 169.

73. Ingekomen brief voor de schout van ambachtsheer Nicolaas de Lyre over zijn recht van nakoop (5% van de koopsom), 1674. -- 1 stuk

74. Ingekomen brieven van de ambachtsheer over organisatorische moeilijkheden, 1741, 1742, 1771. -- 3 stukken

75. Waarschuwing aan bezitters van leengoederen van Polanen om die te verheffen, 1754; gedrukt. -- 2 stukken

76. Staat van ontvangsten door de schout van de nakoop en de korentienden, ten behoeve van de ambachtsvrouwe, 1808. -- 1 stuk

2.4 Bevolking

77. Aangiften van voorgenomen huwelijken en van gedane huwelijksproclamaties, 1795 - 1811. -- 1 pak

78. Register van de gemeente
1807. Met samenvatting. -- 3 stukken
Bevat: Per huisnummer de gezinssamenstelling, beroep, vee, hoeveelheid land, belastingen.

79. Opgave van het aantal inwoners naar godsdienst, 1809. -- 1 stuk

80. Stukken behorende bij de "liste civique", 1811. -- 1 omslag
Voor de "liste civique", lijst van alle mannen van 21 jaar en ouder, met geboortedatum en beroep, 1811, zie inv.nr. 40, 15 juli 1811.

81. Register van naamsaanneming, 1811. -- 1 katern

82. Lijst van mannelijke inwoners met geboortedatum, huwelijkse staat, aantal kinderen, beroep, bijdrage in de belastingen, 1812. -- 1 katern

83. Verklaring van overlijden te Münster (D) van Johan Jansen, geboren te Maasland, fuselier van het 4e regiment van linie, compagnie grenadiers, 17 september 1813. -- 1 stuk

2.5 Eigendommen en rechten van het ambacht

84. Stukken gediend hebbend in een procedure over het recht van schout en gezworenen op molengeid, visserij en aardhaling in de slaglanden liggend voor de dwarsvlieten en de uitwatering van Berkenwoude, 1622, 1623, 1635. -- 1 omslag

85-92. Akten van jaarlijkse verpachting van de gemenelandsgoederen (kaden, wegen, riet, (boezem)land, visserij in de Berkenwoudse boezem etc.), 1668 - 1810. -- 8 pakken

93. Akten van verhuur voor meerdere jaren van het land en de visserij in de Berkenwoudse boezem met een huis aan de IJsseldijk, 1685 - 1715, 1717 - 1747, 1747 - 1757, 1758 - 1778, 1778 - 1788, 1788 - 1792, 1802 - 1806. -- 1 omslag

94. Aantekeningen betreffende de verhuur van gemenelandsgoederen van Berkenwoude, 1723 - 1739. -- 1 omslag

95. Verhuringe van 't gemeenelands goet van 't westeynde van den Agterbroek
1741 - 1744, 1795. -- 2 stukken

96. Stukken betreffende de veroordeling van Leendert Joppen Verheul door schout en heemraden van Ouderkerk (wegens achterstallige huur voor gemenelandsgoederen van Berkenwoude), 1757. -- 2 stukken

97. Ontwerp-formulier voor het uitgeven van land in erfpacht, (ca. 1800). -- 1 stuk
Betreft waarschijnlijk inv.nr. 333.

98. Akte van verhuur van de gemenelandsgoederen in het westeinde van Berkenwoude, 1812 - 1814. -- 1 stuk

2.6 Dorpsfinanciën

2.6.1 Algemeen

99. Verklaring afgelegd door Pieter Willemsz, oud ca. 76 jaar, dat ten tijde van de Gelderse oorlogen Berkenwoude op de kerfstok betaalde 36 kerven en de Achterbroek 26 kerven, wat in verband met het verbranden van de kerk van Berkenwoude (mei 1512) enige tijd omgedraaid werd, 1580. -- 1 stuk met transcriptie

100. Kohier van de hoofdelijke omslag en omslag over de morgentalen, vermeldende de huisluiden met hun oppervlakten land, 1647, met aantekening van de koeien die in Berkenwoude en Achterbroek zijn gestorven sinds 1 april 1649 en andere financiële aantekeningen, o.a. over gewestelijke accijnzen. -- 1 katerntje
Nadere toegang: NT 2330 (B. de Keijzer 1989)

101. Overeenkomst tussen burgemeesters, gezworenen en heemraden en waarsluiden enerzijds en hun schout, secretaris en bode Adriaan van Gilst anderzijds, inzake onafgedane rekeningen over 1725 - 1733, 1735. -- 1 katern

102. Notulen van de municipale raad over het liquideren van de schulden van de gemeente, 27 januari en 19 februari 1812. -- 4 stukken

2.6.2 Plaatselijke belastingen

2.6.2.1 Hemersomslag (heemraadsomslag)
Voor gaarboek van de hemersomslag 1795 - 1800. zie inv.nr. 194.

103-108. Hemersomslag
Jaarrekening en omslag van kosten over het oosteinde, westeinde en de doorgaande morgen van de Achterbroek, 1615, 1661, 1670 - 1804. -- 6 pakken

109. Jaarrekening en omslag van de kosten van molen, bruggen, sluis, school e.d. (heemraadsomslag) van Berkenwoude, 1619. -- 1 stuk

110. Jaarrekeningen en omslagen van heemraadsomslag e.d. van Berkenwoude, het oosteinde van de Achterbroek, de doorgaande morgen, het westeinde van de Achterbroek, 1626 - 1628, 1630 - 1640, 1642 - 1644, 1646 - 1649, het westeinde van de Achterbroek en Tienviertel, 1626. -- 1 pak
Voor een aantekening over het vaststellen van de omslag, 1617 - 1654, zie ac 788 (archief weeskamer) inv.nr. 2.

111. Register van de heemraadsomslag over 1655, met aantekeningen over het vaststellen van de hoogte van die omslag, 1655 - 1709. -- 1 deel
Bevat: Achterin aantekeningen van het afleggen van de dorpsrekening over 1656 - 1702.

112-118. Hemersomslag
Jaarrekeningen en omslag van de kosten van molen, bruggen, sluis enz., 1660, 1669 - 1804. -- 6 pakken, 1 omslag
Voor de omslag door kerkmeesters, 1678 - 1711, zie inv.nr. 252.

119-149. Bijlagen bij de hemersomslag, 1666 - 1804. -- 31 omslagen

150. Kwitanties bij de hemersomslag van de Achterbroek, 1716, 1760, 1765 - 1769, 1770 - 1781, 1785 - 1786, 1794 - 1804. -- 1 pak

151-152. Akten van aanbesteding van de garing van de omslag, 1721 - 1804. -- 2 pakken

153. Register van afrekening van: a. omslag van gezworenen (later heemraden) over Berkenwoude, 1734 - 1802; b. ordinaris en extraordinaris verponding over Berkenwoude, 1740/1741 - 1802/1803; c. (aan achterzijde) ordinaris en extraordinaris verponding over de Achterbroek, 1749/1750 - 1802/1803. -- 1 deel

154. Reekening van den omslag van de regeering van Berkenwoude
1794. -- 1 stuk

2.6.2.2 Waarmansomslag
Voor gaarboek van de hemersomslag en waarmansomslag, 1795 - 1800. zie inv.nr. 194.

155-159. Jaarrekening en omslag van kosten van waarslieden van het westeinde van de Achterbroek en de waarsman van Tienviertel en van het westeinde alleen, 1667, 1677 - 1804. -- 5 pakken

160. Omslag over het oosteinde van de Achterbroek, 1671. -- 1 stuk

161. Omslag over het oosteinde van de Achterbroek en Kranepoort ter aflossing van een kapitaal van ƒ 400, (eind 17e eeuw). -- 1 stuk

162-165. Kwitanties bij de omslag van het westeinde van de Achterbroek, 1741 - 1804. -- 4 pakken

2.6.2.3 Accijnzen

166. Reglement van plaatselijk octrooi
Reglement voor een plaatselijke belasting op consumptiegoederen, 1811, met bijbehorende stukken over de inkomsten en uitgaven van de gemeente over 1811 en 1812. -- 1 omslag

2.6.3 Smaldeling
Verdeling van de dorpslasten tussen Berkenwoude en de Achterbroek.

167-169. Registers van smaldeling, jaarrekeningen van algemene kosten verdeeld tussen Berkenwoude en de Achterbroek (1:1 of 36:26), 1680 - 1826. -- 3 delen

170. Bijlagen bij de smaldelingen, 1716, 1717, 1725, 1796, 1797, 1800 - 1813. -- 1 pak

171. Smaldeeling
Jaarrekeningen van dorpskosten, verdeeld tussen Berkenwoude en de Achterbroek, 1796 - 1813. 1796 - 1813; afschriften. -- 1 pak

2.6.4 Gemeenterekening

172. Staten van inkomsten en uitgaven van de gemeente Berkenwoude, 1810, 1811. -- 3 stukken

173-174. Gemeenterekeningen over 1811 en 1812, met goedkeuringsbesluiten van gedeputeerde staten, 1815. -- 2 omslagen

3 EXTERN GERICHTE TAKEN

3.1 Gewestelijke financiën

3.1.1 Algemeen

175. Ingekomen brieven en afschriften van uitgaande brieven over landsbelastingen, 1731 - 1754. -- 1 omslag

176. Stukken betreffende kwijtschelding van belastingen over de jaren 1762 - 1766 in verband met de overstroming van 1760. -- 1 omslag

177. Register van maandelijkse verklaringen van de ontvanger van de gemenelandsmiddelen over zijn ontvangsten, 1798 - 1804. -- 1 katerntje

3.1.2 Belasting op onroerende zaken (verponding)

3.1.2.1 Algemeen

178. Aanslagen in en enige correspondentie over de verponding, 1740 - 1805. -- 1 pak

3.1.2.2 Aanslag

179. Kohieren van landerijen, huizen en gebouwen, 1629; afschrift, 1722. -- 1 katern
Nadere toegang: NT 2330 (B. de Keijzer 1989)

180. Kohier van de verponding, 1733. -- 1 katern
Nadere toegang: NT 2330 (B. de Keijzer 1989)

181. Afschrift van inv.nr. 180, aangelegd 1734, bijgehouden tot 1754. -- 1 katern
Nadere toegang: NT 2330 (B. de Keijzer 1989)

182. Kohieren van landerijen in Berkenwoude en de Achterbroek, met aantekening van eigendomsovergang, 1763 - 1798. -- 2 katernen.

183. Stukken betreffende huuropbrengst en vaste lasten van landerijen, 1791 - 1805. -- 1 omslag

184. Naamlijsten van eigenaren in Berkenwoude en de Achterbroek, met oppervlakten land, 1799, 1804 en z.d. -- 3 katernen

185. Lijst van genummerde huizen met eigenaar of bewoner en huurwaarde, 1806, met hertaxatie, 1809. -- 1 stuk
Zie voor hertaxatie ook inv.nr. 177.

186. Lijst van huizen en gebouwen, 1807, en van landerijen, 1807. -- 2 stukken

3.1.2.3 Invordering

187. Ordinaris verponding, 1699 - 1701, 1709 - 1715, 1723 - 1724, 1732 - 1735, en extraordinaris verponding, 1699 - 1701, 1710 - 1716, 1724 - 1725, 1731 - 1736, en van de omslag, 1699 - 1702, 1711 - 1715, over Berkenwoude. -- 1 omslag

188-189. Akten van aanbesteding van de garing van de verponding, 1719/1720 - 1805. -- 2 pakken

190. Extraordinaris verponding, 1731 - 1749, en ordinaris verponding, 1733 - 1748, van de Achterbroek. -- 1 stuk

191. Machtiging gegeven door schout en gezworenen aan de gadermeester van de verponding, om zijn restanten over 1744/1745 bij executie te mogen innen, 1747. -- 1 stuk

192. Achterstallen van verponding en omslag over 1754/1755 van de Achterbroek, 1756. -- 1 stuk
Voor het weerboek uit 1755, zie inv.nr. 50.

193. Register van akten van aanbesteding van de garing van de verponding, 1788/1789 - 1794/1795. -- 1 deel

194. Gaarboek van de verponding, hemersomslag en waarmansomslag over 1795 en 1798, bijgehouden 1796 - 1800. -- 1 deel

195. Gaarboek van verponding en omslag in de Achterbroek, 1799/1800 - 1801/1802. -- 1 deel
Bevat: Voorin een inhoudsopgave van eigenaren.

196. Gaarboek, 1802/1803 - 1805. -- 1 deel
Indeling: Berkenwoude, Kranepoort, Tienviertel, Achterbroek.
Bevat: Voorin een inhoudsopgave van eigenaren.

197. Gaarboek van de verponding over huizen, de korenmolen en de heerlijkheid van Berkenwoude en de Achterbroek, 1803/1804 - 1805. -- 1 katerntje

3.1.2.4 Overige zaken

198. Verklaringen van geleende gelden en nieuwe bouwwerken in het ambacht, 1752, 1754. -- 2 stukken

199. Octrooi van de Staten van Holland houdende vrijstelling voor het ambacht van de verponding over het jaar 1754 in verband met hun hoge kosten sinds 1722: a. aan watermolens, kaden en sluizen; b. proces tegen de schout wegens het niet doen van de rekening; c. doorbraak van de boezemkade van het westeinde van de Achterbroek; d. reparatie van kerk en toren in 1732, 4 november 1754. -- 1 gezegeld perkamenten katern

200. Aanschrijvingen tot betaling van verponding en omslag, 1756. -- 3 stukken

201. Octrooi van de Staten van Holland houdende vrijstelling voor het westeinde van de Achterbroek en Tienviertel van de verponding over 1780 - 1795 in verband met het afbranden van hun watermolen en vrijstelling van impost op de ronde maat en de grove waren bij de wederopbouw van de molen, 1780. -- 1 gezegeld perkamenten katern, 1 stuk

202. Akte van aanstelling van taxateurs van onroerende zaken, 1798. -- 1 stuk

203. Lijst van personen voor wie een verzoekschrift om hertaxatie voor de aanslag in de verponding is ingediend, met bijlagen, 1808 - 1809. -- 3 stukken

3.1.3 Impost

204. 'T collectboek van den impost van 't gemael, wijn en bier en de ronde maat, karossengeld, koffie, thee en tabak
1746 - 1747. -- 1 stuk

205. Lijst van drie bezwaarden tegen de aanslag in het koffie- en theegeld, 1765. -- 1 stuk

206. Jaarrekeningen van de gaarder van de impost, met specificaties van ontvangsten per consumptieartikel, 1791 - 1802. -- 1 omslag

3.1.4 Gedwongen leningen

207. Stukken betreffende de gedwongen geldlening, 1795 - 1797. -- 1 omslag

3.1.5 Vermogensheffingen

3.1.6 Belasting op rechtshandelingen en rechtsfeiten

208. Ingekomen resoluties van de Staten van Holland over de betaling van het collateraal e.d., 1735 - 1778; meest gedrukt. -- 1 pak

209. Aangiften van overledenen in verband met het recht op successie, 1805 - 1810. -- 1 pak
Zie ook inv.nrs. 210, 211.

210. Stukken betreffende de administratie van de gekwalificeerde tot de directie over de invordering van de belasting op het recht van successie, 1805 - 1810. -- 1 omslag

211. Memories van aangeving van nagelaten goederen in verband met de belasting op het recht van successie, 1805 - 1813. -- 1 omslag

3.1.7 Bijzondere heffingen

3.1.7.1 Personele quotisatie

212. Ingekomen stukken van de Staten van Holland betreffende de personele quotisatie, 1742 - 1751. -- 1 omslag

213. Kohier van aanslagen in de personele quotisatie, z.d. (ca. 1744). -- 1 stuk

214. Stukken betreffende de inning van de personele quotisatie over 1744 - 1753. -- 1 omslag

3.1.7.2 Provisioneel middel (i.v.m. afgeschafte verpachting van imposten)

215. Kohieren van het provisioneel middel, 1748 - 1749. -- 1 pak

216. Lijst van protesten tegen de schatting in het provisioneel middel, 1749. -- 3 stukken

217. Stukken betreffende de inning van het provisioneel middel, 1749 - 1755. -- 1 omslag

3.1.7.3 Overige heffingen

218. Kohieren van het familiegeld, 1673, 1680, z.d. (17e eeuw), 1715, 1742. -- 1 omslag
NIET RAADPLEEGBAAR, eerst restaureren!

219. Aanslagbiljet in de quotisatie van 30 november 1798, ontvangen van de weduwe van Johannis Aryense. -- 1 stuk
Te restaureren, zeer voorzichtig raadplegen! (Vuil, vochtschade.)

220. Register van de quotisatie in de aanslag van ƒ 1025, met bijlagen, 1808, 1809, 1813. -- 1 omslag

221. Opgave van huizen met deuren en vensters, 1810. -- 1 stuk

3.2 Handel en landbouw

222. Verordening op het bakken van brood, maten en gewichten, 1637, met afschrift, 1659. -- 3 stukken
Ook in inv.nr. 50, p. 41.

223. Vergunningen voor het verkopen van koffie, thee, zeep en zout, 1797. -- 4 stukken
Voor vergunningen, 1791 - 1793, zie inv.nr. 4.

224. Staat der fabrieken en trafieken
1808. -- 1 stuk

225. Stukken betreffende de gedwongen hennepteelt, met opgave van ingezaaid oppervlak per boer, 1811. -- 1 omslag

226. Stukken betreffende de gedwongen teelt van beetwortels, met opgave van bezaaid oppervlak per boer, 1812. -- 1 omslag

227. Overzichten van opbrengst en consumptie van graan en aardappelen, 1811, 1812, 1813. -- 3 stukken

228. Tableaus van bruggen, wei-, bouw- en bosland, z.d. (ca. 1812). -- 4 stukken

3.3 Armenzorg

3.3.1 Reglementen en overeenkomsten

229. Verordening van de ambachtsheer op de armenzorg waarbij bepaald wordt dat goederen van gealimenteerden bij hun dood aan de Heilige Geestarmen zullen vervallen, 1615. Met afschrift, 1750. -- 2 stukken
Ook in inv.nr. 50, p. 59.
NIET RAADPLEEGBAAR, eerst restaureren! (Het stuk uit 1615 zeer kwetsbaar (vervilt).)

230. Overeenkomst tussen schout en kerkmeesters voor de H.G.-armen en de predikant met diakenen waarbij de collecte bij begrafenissen aan de H.G.-armen komt, 1661; afschrift, 1750. -- 1 stuk
Ook in inv.nr. 50, p. 63.

231. Octrooi van de Staten van Holland voor schout en gerecht en H.G.-armmeesters, waarbij aan de laatsten het recht wordt verleend op de nalatenschap van door hen onderhouden personen, 1767. -- 1 gezegeld perkamenten katern
Te restaureren, zeer voorzichtig raadplegen! (Zegel in slechte staat.)

3.3.2 Stukken betreffende akten van indemniteit

232. Lijst van ontvangen akten van indemniteit, 1691 - 1793 en z.d. -- 1 stuk

233. Stukken betreffende akten van indemniteit van Huig Claesz Bakker, 1705, Joost Jansen de Jonge, 1705, J.H. Mulder, 1758, Willemijntje Maartense Boeff, 1771 - 1772. -- 1 omslag

234. Staat van afgegeven akten van indemniteit, 1742 - 1744. -- 1 stuk

235. Register van afgegeven akten van indemniteit, 1756 - 1811. -- 1 deeltje
Voor twee akten uit 1756, zie inv.nr. 1.

3.3.3 Bemoeienis met de diakonie van de Nederduits gereformeerde gemeente

236-239. Rekeningenboekjes, 1713 - 1800 (hiaten). -- 4 katerntjes

240. Akten van verhuur van landerijen, 1764, 1768, 1769, 1773 en 1800. -- 4 stukken, 1 katern

241. Bijlagen bij de rekeningen, 1797 - 1808 en z.d. -- 1 omslag

3.3.4 Overige stukken inzake armenzorg

242. Lijstje van vijf uitbestede armen, 1799 - 1800. -- 1 stuk

243. Opgaven door het gemeentebestuur over de armenzorg, 1807, 1810, 1811. -- 1 omslag

244. Kwitanties voor plaatselijk ingezamelde gelden tot leniging van rampen, 1808 - 1813. -- 4 stukken

245. Brief van de landdrost aan het gemeentebestuur van Gouderak over het onderhouden van een rooms-katholiek kind, 1810; afschrift. -- 1 stuk

246. Overzicht van de schulden van de H.G.-armen en staat van de schulden van de godshuizen en de gemeente ter zake van de armenzorg, 1812. -- 2 stukken (geliasseerd)
Van het tweede stuk ontbreekt een gedeelte.

247. Lijst van wekelijkse contributies, opgebracht door gezinshoofden voor de armen, 1812, 1813; klad- en net-exemplaar. -- 2 katerntjes

248. Memorie over de gereformeerde diakoniearmen, 1813. -- 1 stuk

3.4 Kerkelijke aangelegenheden
Zie ook rubriek 3.3 (armenzorg). Voor de benoeming van pastoor en koster zie inv.nr. 261. Voor vrijstelling van de verponding, o.a. vanwege reparatie aan kerk en toren, 1732, zie inv.nr. 199.

249. Verklaring afgelegd door Kers Meeusz, oud ca. 80 jaar, over de kosters en de kosterswoning, 1552. -- 1 perkamenten stuk

250. Stukken betreffende een geschil over de grenzen van acht morgen land, in 1594 door Barend Centen gekocht uit de pastoriegoederen, 1614, 1629. Met schetskaartje. -- 1 omslag

251. Stukken betreffende een geschil tussen Berkenwoude en de Achterbroek over de aankoop van een zwaardere klok die ook in de Achterbroek te horen zal zijn, 1649 - 1651. -- 1 omslag

252. Omslag door kerkmeesters van Berkenwoude en de Achterbroek van tekorten over de jaren 1678, 1682, 1699 - 1711 en (ca. 1711). -- 4 stukken
Verdeling 1:1.

253. Verzoekschrift van schout, gerecht en kerkmeesters aan de Staten van Holland om subsidie voor hun armlastige kerk, met resolutie van de Staten van Holland hen daarvoor erfpachten à ƒ 67 per jaar over te dragen, 1754; afschriften en andere stukken. -- 1 omslag

254. Bestek en akte van aanbesteding van een gaand en slaand uurwerk in de kerktoren, 1755; met intekenlijst van bijdragen van inwoners, 1755 - 1757. -- 2 stukken

255. Ingekomen brieven van de Staten van Holland en de baljuw van Zuid-Holland betreffende bededagen, 1759 - 1781; gedrukt. -- 1 omslag

256. Rekening van kerkmeesters, 1787 - 1788. -- 1 stuk

257. Declaraties van de kosten van de beroeping van predikanten: a. ds. J. Meemeling, 1796 - 1797; b. ds. W.G. van Doorn, 1803; c. ds. CL. van den Broek, 1806. -- 3 stukken

258. Contracten van scheiding van eigendom van de kerk en pastorie (naar de hervormde gemeente) en toren en schoolhuis (naar de burgerlijke gemeente), 1801. -- 1 omslag

259. Opgaven van het gemeentebestuur over de kerk, 1805, 1807. -- 3 stukken

260. Akte van veiling van een partij hout e.d. gediend hebbend voor de steigers van de toren, 1806. -- 1 stuk

3.5 Onderwijs

261. Verklaring afgelegd voor schout en gezworenen van Krimpen aan den IJssel door Michiel Maertensz, oud ca. 80 jaar, dat de vier morgen land ten westen van de Kerkweg in Berkenwoude genaamd Onze Vrouwe viertel of Gemene Buren viertel door de pastoor gebruikt werd om daarop school te houden, en dat de buren de pastoor en de koster benoemden, 11 januari 1552 (1553?). -- 1 stuk

262. Opgave van de kosten van het onderwijs in Bergambacht, de Achterbroek en Zuidbroek tesamen, 1811. -- 1 stuk

3.6 Openbare werken, bouwtoezicht

58. Reglement voor het aannemen van de gemenelandstimmerman, 1750. -- 1 stuk

263. Stukken betreffende het maken van enkele werken: a. Oprel aan de Groeneweg, 1757; b. het vervangen van de Indamsbrug in de Kerkweg door een dam, 1758; c. het dammen van twee bruggen, 1760. -- 4 stukken

346. Brief van W.D. (= weduwe ?) Baret aan de schout betreffende het verzetten van een afspraak voor een inspectie van de fundering van haar huis vanwege (een geschil over) haar recht van drop van 14 duim, 6 december 1759. Met een aantekening inzake een voorlopige inspectie door Willem Rehorst en Abram van der Putte, 29 november 1759. -- 2 stukken

264. Aantekeningen betreffende de onderhoudskosten van (water)molen en bruggen, 1802 - 1808 en z.d. -- 2 stukken

265. Opgave van dijken en wegen in de gemeente, 1811. -- 1 stuk
2 exemplaren

3.7 Waterkering en waterlozing

3.7.1 Overstromingen
Voor vrijstelling van de verponding in verband met de schade veroorzaakt door de overstroming van 1760, zie inv.nr. 176.

266-268. Stukken betreffende schade aangericht door overstromingen, 1726 - 1760. -- 3 omslagen

3.7.2 De polder Berkenwoude
Voor de bestuursorganisatie, 1808, zie inv.nr. 63.

3.7.2.1 De Berkenwoudse boezem

269. Overeenkomsten tussen gezworenen van Berkenwoude en steenbakkers te Ouderkerk aan den IJssel dat de laatsten een brug over de Berkenwoudse boezem mogen hebben naar hun steenplaats, 1612, 1659. -- 2 stukken
Ook in inv.nr. 50, p. 55. (1659).

270. Akte waarbij Jan van de Lek aan Gerrit Snoei van Berkenwoude een watergang tot door de IJsseldijk geeft (de Berkenwoudse boezem) en zeven roeden dijk, met bepalingen over de schouw e.d., 8 februari 1371 (1372?); afschriften (ca. 1620), 1650. -- 2 stukken
Ook in inv.nr. 50, p. 44.

271. Stukken die gediend hebben in een proces tussen schout en gezworenen enerzijds en Willem Jan Govertsz anderzijds, waarbij de laatste uiteindelijk veroordeeld werd een schuur te verwijderen van de zeven roeden IJsseldijk die bij de Berkouwse boezem horen, 1642 - 1650. -- 4 stukken, 2 charters
Het vonnis is te vinden in inv.nr. 50, p. 48.

3.7.2.2 De boezemsluis

272. Bestek en akte van gunning voor het maken van een nieuwe sluisdeur, 1690. -- 1 stuk

273. Stukken betreffende het afdammen van de sluis, 1725. -- 2 stukken

274. Verzoekschrift aan dijkgraaf en hoogheemraden van de Krimpenerwaard om de uitwijk van de sluis niet dieper te hoeven maken, 1738. -- 1 stuk

275. Stukken betreffende het herstel van de sluis, 1739 - 1740. -- 1 omslag
Voor de kosten zie inv.nr. 276.

276. Rekening en omslag van de kosten van het maken van de boezemsluis, met bijlagen, 1740. -- 1 omslag

277. Memorie van gebreken aan de sluis van Berkenwoude en die van het westeinde van de Achterbroek, 1766. -- 1 stuk

278. Stukken betreffende het uitdiepen van de uiterwijk, 1766. -- 3 stukken, 1 katern

279. Stukken betreffende het maken van een nieuwe sluisdeur, 1782. -- 1 omslag

3.7.2.3 De watermolen

280. Keur gegeven door dijkgraaf en hoogheemraden van de Krimpenerwaard op verzoek van het gerecht, waarbij verboden wordt rondom de watermolen de windvang te storen, 1661. -- 1 stuk
Ook in inv.nr. 50, p. 57.

281. Memorie van gebreken aan de bestaande en bestek voor het maken van een nieuwe wipwatermolen met akte van gunning, 1721. -- 1 stuk, 1 katern

282. Stukken betreffende het maken van een nieuwe achtkante watermolen, 1742 - 1746. -- 1 omslag

283. Akten van aanbesteding van het bedienen van de watermolen van Berkenwoude, 1743, 1767, 1783, 1784, 1789; met bijlagen, 1789. -- 4 katerns, 3 stukken

284. Bestek met akte van aanbesteding voor het maken van een nieuwe wachtheul, 1744; met rekening van de aannemer. -- 1 katern, 1 stuk

285. Bestek met akte van gunning voor het graven van twee sloten in de oude boezem, 1759. -- 1 stuk

286. Bestek met akte van gunning voor het afdammen van de wachtheul, 1766. -- 1 stuk

287. Bestekken met akte van gunning voor het afdammen van de molengoot, 1767 (met afschrift) en 1802. -- 3 stukken

288. Rekening van het maken van een nieuwe achtkante watermolen voor het westeinde van de Achterpoort, met bijlagen, 1781 - 1782. -- 1 omslag

289. Rapporten over de watermolen en aanverwante werken, 1797 - 1801. -- 1 omslag

3.7.2.4 Relatie met Lekkerkerk, Zuidbroek, Kromme, Geer en Zijde en de Nesse
Voor de uitspraak van de dijkgraaf van de Krimpenerwaard dat de Nesse zal hebben de stoep van de dijksloot tot de Tiendweg, 1435, zie inv.nr. 50, p. 16. Voor verhoefslagingen door schout en gezworenen van de landscheidingskade tussen Berkenwoude en Zuidbroek, 1741, zie inv.nr. 50, p. 94.

290. Uitspraak van buren over het halen van aarde ten behoeve van een kade bij de Zuidbroekse weg, 1581; afschriften, (ca. 1600), 1655, 1754. -- 3 stukken
Ook in inv.nr. 50, p. 5.

291. Waarschuwing van schout en gezworenen aan die van lekkerkerk om niet te hoog op te malen, hun kaden te onderhouden en zich aan het handvest te houden, 1617; afschrift. -- 1 stuk

292. Overeenkomst tussen schout en gezworenen en die van Lekkerkerk over het onderhouden van de kaden tussen die twee ambachten, 1563; afschriften 1642, 1682, 1754. -- 3 stukken
Ook in inv.nr. 50, p. 24.

293. Scheidsrechterlijke uitspraken tussen Berkenwoude en Lekkerkerk over het onderhouden en schouwen van hun kaden, 1502, 1506; afschriften, 1659. -- 2 stukken
Ook in inv.nr. 50, p. 18 en p. 21.

294. Uitspraak van het Hof van Holland waarbij op verzoek van schout en gezworenen aan schout en gezworenen van Lekkerkerk gelast wordt zich te houden aan de overeenkomst van 1565 regelend het onderhoud van de Lekkerkerkse boezemkade tussen Lekkerland en Berkenwoude, 1686. -- 1 charter
Onvindbaar 3-5-2007.
Te restaureren, zeer voorzichtig raadplegen! (In slechte staat.)

295. Verzoekschrift van schout en heemraden aan de Hoge Raad om een vonnis van het Hof van 11 april 1642 te vernietigen waarbij zij veroordeeld werden een zijgkade te leggen langs hun boezem, 1644; afschrift, (18e eeuw). Met vonnis waarbij het vonnis van 1644 inderdaad vernietigd wordt, onder voorwaarden, 1716. -- 2 stukken
Het verzoekschrift in inv.nr. 50, p. 74; het vonnis op p. 72.

296. Akten van overeenkomst tussen schout en heemraden en die van Ouderkerk, van Kromme en Geer en met Cornelis van der Geer over het maken van een nieuwe westelijke boezemkade voor Berkenwoude en een zijgkade, 1722, met twee akten van koop van land daarvoor. -- 3 stukken en 3 charters (zegels verloren)
Overeenkomst ook in inv.nr. 50, p. 77, transporten p. 90.

297. Memorie van boeten en bestedingspenningen ten laste van 't ambagt van Berkenwoude, wegens derzelver landen onder Ouderkerk op d'IJssel, 1725 - 1733. Met bijlage. -- 2 stukken

298. Ingekomen brieven van naburige waterschappen Zuidbroek, Ouderkerk en Lekkerkerk over de toestand van de kaden tussen hen en Berkenwoude, 1751 - 1810. -- 1 omslag

299. Stukken betreffende een geschil met Lekkerkerk over het lekken van de Lekkerkerkse boezemkade, 1752 - 1757. -- 1 omslag

300. Staat van stukken betreffende de kaden tussen Lekkerkerk en Berkenwoude, 1503, 1506 (afschriften), 1756, 1757, verzonden aan C. Weggeman Guldemont te Ouderkerk en terugontvangen, 1809. -- 1 stuk

3.7.3 De polder de Achterbroek
Voor het besluit van de ambachtsheer dat schout en heemraden van de Achterbroek in het vervolg alle banwerken twee maal per jaar zullen schouwen, 1564, zie inv.nr. 50, p. 32. Voor de bestuursorganisatie, 1808, zie inv.nr. 63.

301. Akte waarbij Jan, heer van de Lek en Breda, aan die van Stolwijk een watergang geeft door de Achterbroek tot in Gouderak (de Stolwijkse benedenboezem), 31 december 1371; afschrift, 1653. -- 1 stuk
Ook in inv.nr. 50, p. 7.

3.7.4 De polder Achterbroek westeinde en Tienviertel
Voor de ordonnantie van schout en waarsluiden .van het westeinde van de Achterbroek en Tienviertel over de kosten van herstel van de boezemkade, 1753, zie inv.nr. 50, p. 103. Voor vrijstelling van de verponding wegens o.a. doorbreken van de boezemkade, zie inv.nr. 199. Voor vrijstelling van de verponding in verband met het afbranden van de watermolen, 1780, zie inv.nr. 77. Voor de rekening van de nieuwe molen, 1781-1782, zie inv.nr. 111. Voor vergadering van president en waarslieden, 19 mei 1795, zie inv.nr. 8.

302. Overeenkomst tussen Dirk Pauwensz en waarslieden van het westeinde van de Achterbroek waarbij Dirk en zijn erfgenamen beloven de Jacobskade aan de westkant van de Wellepoort waterdicht te zullen houden tegen 4 1/2 stuiver per jaar; afschriften 1555, 1774, 1774, 1785, met briefje van 5. van Nooten over de transcriptie. -- 3 stukken
Ook in inv.nr. 50, p. 11.

303. Akte van aanbesteding met bestek, bekendmaking, inschrijfbriefjes e.d. van een nieuwe achtkante watermolen, 1780. -- 1 omslag

304. Akten van aanbesteding van het bedienen van de watermolen, 1781, 1784, 1798. -- 4 stukken

3.7.5 De polder Achterbroek oosteinde en de Kranepoort
Voor de rekening en omslag van kosten van een nieuwe sluis, 1702, zie inv.nr. 307.

305. Uitspraak door de Hoge Raad van Holland in een geschil tussen de schout van Berkenwoude en de Achterbroek met de buren van Achterbroek oosteinde ter ener en schout en gezworenen van Stolwijk ter andere zijde, 1592. -- 1 perkamenten stuk

306. Overeenkomst tussen Stolwijk en het oosteinde van de Achterpoort om in het vervolg gezamelijk te zullen in- en uitwateren, 3 april 1488; afschrift, 1653. -- 1 stuk
Ook in inv.nr. 50, p. 11.

307. Rekening van het maken van een nieuwe sluis onder Gouderak en omslag van de kosten over het oosteinde van de Achterbroek en Kranepoort, 1702. -- 2 stukken
Er staat "Kraaiestein".

308. Stukken betreffende het afdammen van de sluis van Achterbroek, oosteinde en de Kranepoort, 1730, 1740, 1768, 1804, 1805. -- 1 omslag

3.7.6 Relatie met het hoogheemraadschap van de Krimpenerwaard

3.7.6.1 Organisatie
Berkenwoude en de Achterbroek, Haastrecht, Vlist en Bonrepas vormden samen het vierde kwartier van de Krimpenerwaard. Zij stelden een van de vier kavels aan, vertegenwoordigers van de dorpen inzake de financiën van het hoogheemraadschap.

309. Stukken betreffende het aanstellen van kavels, 1673, 1796, 1798, 1802. -- 4 stukken

310-311. Brieven ingekomen van en betreffende dijkgraaf en hoogheemraden en kavels, 1731 - 1810. -- 2 pakken.

312. Schiering en nieuwe keuren van het hoogheemraadschap op het ambacht van Berkenwoude en de Achterbroek, 1755; gedrukt, met aantekening "Nihil novi" (niets nieuws). -- 1 stuk

313. Reglement van het hoogheemraadschap, 1762, met stukken betreffende een eventuele wijziging, 1775. -- 1 omslag

3.7.6.2 Stukken betreffende het onderhoud van dijken

314. Overeenkomst tussen gezworenen en heemraden enerzijds en Jan Leendertsz en Jacob Meeus en hun nakomelngen anderzijds over het onderhouden van stukken dijk toebehorend aan Berkenwoude en de Achterbroek onder Krimpen aan de Lek, Lekkerkerk of elders, voor veertig jaar, 1583. -- 1 stuk
NIET RAADPLEEGBAAR, eerst restaureren! (Vervilt (ontzuren, verstevigen).)

315. Bestekken voor het maken van stukken dijk onder Bergstoep en Lekkerkerk, het buitenbeloop van de dijk tussen Krimpen aan de Lek en Stolwijkersluis, 1760, 1762; gedrukt. -- 5 stukken

316. Stukken betreffende overleg tussen de dorpen over de zinkdijken onder Bergambacht, Ammerstol en Lekkerkerk, 1763, 1777, 1778, 1782, 1796 - 1799. -- 1 omslag

317. Stukken betreffende het maken van 60 roeden dijksloot, buitendijks, onder Krimpen aan de Lek, 1767. -- 1 stuk

318. Overeenkomst tussen schout en gerecht enerzijds en Gerrit de Vries te Krimpen aan de Lek anderzijds waarbij de laatste belooft de stukken dijk van Berkenwoude onder Krimpen aan de Lek over de jaren 1807 - 1819 te zullen onderhouden, 1807. -- 1 stuk

3.7.6.3 Overige stukken

319. Verzoek van de timmerman van het hoogheemraadschap om een hoger traktement, 1775. -- 1 stuk

320. Stukken betreffende een vergadering van de gedeputeerden van Dordrecht, Schoonhoven en Gouda als commissarissen betreffende de zaken van de Krimpenerwaard over de waardsrekening, 1779. -- 1 omslag

321. Kwitanties van geschierde mannen wegens de beloning voor hun opkomst, 1795, 1803. -- 2 stukken

322. Bezwaarschrift van Wiggert van Dorp tegen artikel 40 van het concept-regeringsreglement van de Krimpenerwaard betreffende het graven van hulpgaten, (ca. 1796). -- 1 stuk

3.7.7 De geoctrooieerde vervening van de Krimpenerwaard

323. Summiere memorie, ter ondersteuning van de aanvraag om octrooi, (ca. 1782). -- 1 stuk

324. Stukken betreffende de vervening, 1796 - 1812. -- 1 omslag

325. Uittreksel uit het reglement op de geoctrooieerde vervening betreffende het delven van veen, 1797; gedrukt. -- 1 stuk

326. Lijsten van landerijen bezuiden de Indam en rond de kerk van Berkenwoude die niet in aanmerking komen voor vervening, met de namen van de eigenaren, 1797. -- 2 stukken

327. Stukken betreffende de geoctrooieerde vervening, declaraties, e.d., 1797 - 1806 en z.d. -- 1 omslag

328. Memorie van landerijen binnen de vervening die sedert 21 juli 1799 van eigenaar zijn veranderd, 1800. -- 1 stuk

329. Stukken betreffende leningen ten behoeve van de vervening, ca. 1800, ca. 1803; gedrukt. -- 2 stukken

330. Akten van verkoop op termijn van land, 2 morgen, 1801 - 1809, en 18 morgen 4 hond 50 roeden, 1802 - 1808. -- 2 stukken

331. Protesten van ingelanden binnen de vervening tegen een poging van commissarissen hen een omslag op te leggen en tegen gedwongen vervening, (ca. 1805). -- 2 stukken

332. Stukken betreffende het op diepte houden van de vaarwegen in Berkenwoude ten behoeve van de vervening, 1807. -- 2 stukken

333. Concept-contract tussen schout en heemraden enerzijds en commissarissen uit geïnteresseerden anderzijds over het in erfpacht uitgeven van de landscheiding tussen Berkenwoude en Ouderkerk aan de vervening en het verkopen van grond bij het stoomgemaal, 1807. -- 1 stuk
Zie ook inv.nr. 97.

334. Akte van verkoop door schout en heemraden aan commissarissen uit geïnteresseerden van grond bij het stoomgemaal aan de IJsseldijk, 1808; afschrift. -- 1 stuk

335. Lijsten van ontvangsten van de omslag over de morgen in de vervening, 1808 - 1809. -- 1 omslag

3.8 Landsverdediging

336. Stukken betreffende het oproepen van gewapende ingezetenen, 1785. -- 3 stukken

337. Lijsten van inwoners met paarden (en wagens), 6 september 1799 en z.d. (ca. 1812). -- 2 stukken

338. Stukken betreffende verzoek om restitutie van betalingen door het ambacht in 1795 gedaan ten behoeve van militairen, 1800. -- 3 stukken

339. Opgave van twee van elders afkomstige vrijwilligers die door de gemeente als matroos zijn geworven, 1807. -- 1 stuk

340. Lijsten van de jaarklassen 1808 - 1813. -- 1 omslag

341. Stukken betreffende dienstplichtigen, 1810 - 1813. -- 1 omslag

342. Lijst van in 1788 geboren mannen, 1811, en van hervormd gedoopten in 1789, z.d. -- 2 stukken

343. Lijst van mannen in Ouderkerk (waarschijnlijk inclusief Krimpen aan den IJssel en Stormpolder), Krimpen aan de Lek en Lekkerkerk, z.d. (ca. 1812). -- 1 stuk

344. Lijsten van burgers die in aanmerking komen voor de Nationale Garde, 20-40 jaar, 40-60 jaar, 1813. -- 2 katernen.

345. Stukken betreffende de levering en betaling van paarden voor het leger, 1813. -- 1 omslag