Krimpenerwaard — bevolking 19e eeuw

Van diverse dorpen in de Krimpenerwaard zijn de volkstellings- en/of bevolkingsregisters uit de periode 1829-1860 toegankelijk gemaakt, inclusief indexen op namen.

Voor een overzicht kunt u de verzamelindex raadplegen, die inmiddels ruim 20.000 persoonsnamen bevat.

Van een groot deel van de betreffende registers zijn de uittreksels per huishouden / gezin gerangschikt. Daardoor krijgt u ook een idee van (bijvoorbeeld) inwonend personeel e.d.

Gouda: bevolkingsregister 1850-1860 grotendeels toegankelijk

Het bevolkingsregister van Gouda uit de periode 1850 – 1860 is in het verleden op persoonsniveau vrijwel volledig ontsloten.

Daarbij zijn voor de eerste drie delen (wijken A t/m C) de gegevens van elk huishouden bij elkaar zichtbaar gemaakt. Via deze website stellen wij deze gegevens beschikbaar, aangevuld met de persoonsgegevens uit de andere delen. Momenteel zijn we daarbij gevorderd t/m deel 19 (wijk Q) en het eerste gedeelte van deel 20 (wijk R). Het betreft in totaal ca. 50.000 personen.

Aan de uittreksels is een verzamelindex op de achternamen van de daarin genoemde personen toegevoegd.

LET OP: onervaren gebruikers dienen zich bewust te zijn van het volgende. Veel gegevens in deze registers zijn niet volledig of zelfs onjuist. De betrouwbaarheid is duidelijk minder groot dan de gegevens uit de akten van de burgerlijke stand (geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten). Toch zijn de bevolkingsregisters in deze periode een interessante bron. Dat geldt met name voor genealogisch onderzoek, omdat ze vaak inzicht geven in de samenstelling van een huishouden, verhuizingen binnen (en buiten) de gemeente, enz.

Voor de periode 1860-1880 zijn alle Goudse bevolkingsregisters ontsloten.

Criminele vonnisboeken Gouda nu toegankelijk via deze site

Ook diverse andere Goudse bronnen inzake rechtszaken (strafrecht en civiel recht) zijn nader toegankelijk gemaakt.

Geruime tijd geleden heeft drs. C. Doedeijns de in het Goudse archief bewaarde criminele vonnisboeken uit de periode vóór 1811 toegankelijk gemaakt.
Een buitengewoon belangrijke (en interessante!) bron voor (rechts)historici en anderen.
Wij wensen de gebruiker veel succes bij het doorwerken van deze bronnen.
Naar de toegang

In de jaren 1980 heeft een groep mensen na afloop van de cursus paleografie zich ingespannen om een grote hoeveelheid juridisch materiaal dat in het Goudse archief wordt bewaard, via uittreksels toegankelijk te maken. Het gaat om de zogenoemde kamerboeken van politiemeesters uit de periode 1620-1780 (met diverse hiaten). Daarin werden de beschikkingen (besluiten, vonnissen) genoteerd van drie leden van de vroedschap die zich met kleine geschillen bezighielden (ruzies, betaalachterstanden, e.d.)
Dit zijn interessante bronnen voor (rechts)historici, maar ook voor mensen die geïnteresseerd zijn in de “stedelijke samenleving in het klein”.
Er zijn op deze uittreksels helaas geen indices op persoonsnamen beschikbaar.
Naar de toegang

Ook het examinatieboek van de baljuw (verhoren) over de jaren 1700-1732 is toegankelijk gemaakt. Het is “smullen” van de daarin opgetekende bekentenissen en getuigenissen, maar schrikken van de barbaarse vonnissen die werden uitgesproken. Ook hier geen indices beschikbaar, maar u kunt uiteraard zoeken in de pdf via de toetscombinatie Ctrl + f.
Naar de toegang

Meer rechtsbronnen, maar dan uit de periode 1811-1838, vinden we in de uittreksels uit akten en vonnissen van het vredegerecht Gouda.
Naar de toegang

straf
GLAS 1
Glas 1 in de Sint-Janskerk te Gouda (detail): Vrijheid van Geweten, ca. 1568-1595 (Pieter Tanjé, naar Julius Caesar Boëthius, naar Joachim Wtewael, naar Adriaan Gerritsz de Vrije, 1738 – 1754) (bron: Rijksmuseum Amsterdam)

Wij Ganzen Eisen (WGE) afdeling Liemers opgericht

Eergisteren, 3 maart 2024, dus op Wereld Natuur Dag (World Wildlife Day) werd in een van de horeca-etablissementen in ons vertrouwde Giesbeek de afdeling Liemers van de WGE (Wij Ganzen Eisen) opgericht.
Tijdens de rondvraag (u kent dat wel, “wat verder ter tafel komt”) werd een voorstel aangenomen om zo snel mogelijk contact te zoeken met de Nederlandse tak van het FPLNJ (Front Populaire de Libération des Nains de Jardin), om een eind te kunnen maken aan de afschuwelijke mishandeling van tuindwergen die hand over hand toeneemt, ja ook in onze mooie Liemers!

… wordt vervolgd …

Trump: oproep Peta ondersteunt mijn kandidatuur

Donald Trump beschouwt de oproep van dierenrechtenorganisatie Peta om alle dierenfiguren van draaimolens te verwijderen, als een steun in de rug bij zijn campagne als presidentskandidaat. Hij pleit er immers al langer voor om overal ter wereld draaimolenfiguren te vervangen door een afbeelding van zijn markante, zeg maar gebeeldhouwde hoofd. Dus geen paarden en dolfijnen meer, zelfs geen auto’s (Tesla) en vliegtuigen (Boeing 737 Max!) of zakken patat (helaas, Stine Jensen), maar een normale “wereldleiderskop” in decente geel-met-oranje kleuren.

De Nationale Bond van Kermisbedrijfhouders BOVAK heeft met verontrusting kennis genomen van de wens van “the Donald”. Zij zijn immers al jaren in gesprek met aftredend premier Rutte over gebruik van diens beeltenis in de kermisomgeving, zeker nu de Nederlandse kermis tot Unesco Werelderfgoed is uitgeroepen. (Overigens heeft onze grote roerganger desgevraagd verklaard aan dit gesprek geen actieve herinnering te hebben!)

De kus — el beso en la boca

In de NRC van zaterdag 30 december 2023 stond een foto van wellicht ’s werelds meest beruchte kus. U begrijpt dat we het over “futebol” hebben. Op 20 augustus 2023 werd het Spaanse dameselftal (u leest het goed, dames!) wereldkampioen. Met als gevolg dat de president van de Spaanse voetbalbond, Luis Rubiales, zich geroepen voelde om speelster Jennifer Hermoso “vol op de bek” te kussen, aldus het commentaar in de pers enkele dagen later. (Niet onvermeld mag blijven dat Luis in het verleden ooit gescout is voor het tweede van De Volewijckers (!), aldus onze bron.)

kus
De originele kus schijnt auteursrechtelijk beschermd te zijn. Vandaar dat we teruggrijpen op een tekening van Gesina ter Borch, 1654, in het Rijksmuseum (BI-1890-1952-39).

En dat schijnt toch in Spanje anders te gebeuren dan in het koelere Nederland. In ons land is de vrouwelijke mond wellicht wat breder uitgevallen, of de mannelijke wat smaller. Kortom: “vol op de bek” doet wat denken aan Geert Wilders die “vol op het orgel” gaat met Wien Neêrlands bloed, een beetje halfslachtig.

Kern van toespraak Rutte op klimaattop

Tijdens de klimaattop (COP28) in Dubai heeft aftredend premier Rutte – tot ieders verbazing – in minder dan drie minuten zijn toespraak in het Nederlands (!) afgerond.

Volgens onpartijdige waarnemers bedankte hij daarin onze minister van justitie voor haar voortreffelijke partijleiderschap en kwam hij binnen dertig seconden tot de kern van zijn betoog: Nederland is een gaaf land. Iedere wereldburger zou willen Nederlander te zijn, en op de oer-Hollandse wijze met het klimaat om te gaan. Hij refereerde fijntjes aan het feit dat het ex-Nederlandse Shell-concern dé voorloper is op weg naar het behalen van een serie mondiale klimaatdoelen, waaronder de grootste olieverkoop in een periode van 7 dagen.

Kortom: Nederland als voorbeeldland voor de gehele (beschaafde en onbeschaafde) wereld, en steeds te vinden in de top drie van alle lijstjes, ongeacht welke. Te denken valt aan het geringste woningaanbod, de minste wachtlijsten in de zorg, enz., enz.

O ja, aan het slot van zijn rede schijnt hij ook nog te hebben gewezen op de voortreffelijke potentieverhogende werking van gemalen tijgerpenis, met name die van de bontgevlekte emiraatse tijger. Het gastland schijnt voor dat aaibare dier een waar paradijs te zijn.

Opnieuw diverse archiefbronnen regio Gouda via deze site beschikbaar (17e en 18e eeuw)

Gebaseerd op werk van met name C.H.J. Helders (gemeentearchief Gouda), drs. W. Paul en J. Heemskerk (Zevenhuizen, Moerkapelle), F. van Kessel, C.C.J. Lans (Midden-Holland) en Simon Blok (Gouda).


Wat te denken van: belastingkohieren uit 1622, transportakten en notariële akten uit de 17e en 18e eeuw, de akten in de z.g. weesboeken (weeskamer), enz.
Kijk voor details van de beschikbare “nadere toegangen” (klappers, indices) op de volgende pagina’s:
– Gouda
– Moerkapelle
– Zevenhuizen
– Krimpenerwaard

Een interessante bron voor genealogen zijn de trouwboeken van de Waals-gereformeerde gemeente Gouda 1625-1808. Hierin staat voor de vele Franstalige bruidegoms en bruiden in de eerste decennia de herkomst (vooral uit Frankrijk en Wallonië) genoemd. Het betreft met name soldaten uit de compagnieën van d’Hauterives en Halart.

De doopboeken van de Lutherse gemeente Gouda 1622-1811 bevatten zo’n 9600 namen van dopelingen, ouders en getuigen , die nu beschikbaar zijn.

Recent is de ontsluiting van de Goudse weesboeken door middel van beknopte transcripties toegevoegd.

van alles met archieven en taal